Wederkerigheid
Iets wat vaak voorkomt bij autisme is een gebrek aan wederkerigheid. Wat is nu wederkerigheid; kort gezegd het heen en weer gaan in sociaal contact. Van beurt afwachten tot een ‘geïnteresseerde’ wedervraag stellen. Wederkerigheid is belangrijk om samen te werken, samen te spelen, contact te maken maar ook om een gelijkwaardig gesprek te voeren. Het gebrek aan wederkerigheid wordt echt ook wel verward met ongeïnteresseerd of egoïstisch gedrag. Voor de duidelijkheid gebrek aan wederkerigheid en iets wat overkomt als egoïstisch gedrag is bij autisme egocentrisch en dat heeft niet te maken met het niet geïnteresseerd willen zijn, maar gewoon de sociale vaardigheden missen om die wederkerigheid aan te gaan. En ja je kan het oefen, en deels aanleren. Maar dan komt de wederkerigheid voort uit aangeleerd gerag in plaats van dat het vanuit de persoon zelf komt. Je ziet dit vaak bij meisje, die spiegelen zich aan de andere persoon en komen dan heel wederkerig over in een gesprek. Echter doen ze vooral na wat ze zien, of spelen ze in hun hoofd het hele gesprek al af. Als zij nu iets zegt, moet ik daar weer een antwoord op geven. Na het gesprek kunnen ze niet herhalen wat de ander nu precies gezegd heeft.
Het gebrek aan wederkerigheid zorgt bij veel ouders voor een gevoel dat ze interesse van hun kind krijgen, wat eenzaam kan voelen. Het zorgt voor een eenzaam gevoel alsof echt contact ontbreekt. In een gesprek hebben we van nature namelijk nodig dat we ons gehoord en begrepen voelen, dat we interesse tonen en dit ook van de ander verwachten. Met veel geduld en energie dat we steken in gesprekken met ons kind als die weer over hun favoriete onderwerp verteld, hoopt het kind namelijk ook dat we enorm geïnteresseerd zijn in wat ze te vertellen hebben. Echter waar in de meeste gesprekken dit op basis van wederkerigheid is, is dit vaak bij kinderen (of volwassenen) met autisme afkomstig van de perceptie dat jij oprecht alles wil weten over dit geweldige onderwerp.
Het gebrek aan wederkerigheid nu ook een gebrek in het contact? Van wat ik ervaar niet, ja de gespreken die ik uit mezelf vanuit mijn interesse open krijg ik weinig wederkerigheid in. Maar goed contact bestaat uit meer dan wederkerigheid. Hoewel ik sommige onderwerpen echt wel genoeg heb gehoord, geniet ik van het enthousiasme dat gepaard gaat met het delen van het zoveelste ongrijpbare relaas over die k-pop idol. Vol passie, met een intense lach op haar gezicht komt mijn oudste na het delen van het zoveelste trein filmpje naar me toe; “wat mooi he mam!”. Zij betrekken mij in hun mooie veilige wereldje vol met hun interesses, een wereldje waar je als buitenstaander vaak alleen maar naar mag kijken, maar wanneer ze je meenemen op reis dat wereldje in, is dat niet de ultieme manier van contact leggen?
