Iedereen kent wel dat gevoel, alleen lopend door een eng donker steegje s ’avonds laat.
Je hart dat je voelt bonken in je borstkas, alert of er niemand uit dat enge hoekje komt zetten. Je kijkt om je heen en wanneer je weer op een verlichte plek komt slaak je een zachte zucht van verlichting, en kan je dat gevoel van je afschudden.
Maar wat gebeurt er als je dat gevoel van onveiligheid dag in dag uit ervaart. Als je alerte staat niet even is maar continu? Elke beweging van andere, elke deur die open kan gaan, elk onverwacht geluid, of zelfs geur kan de angst nog verder triggeren
Dat is wat trauma veroorzaakt.
Iedereen kent wel het gevoel dat je soms krijgt bij een willekeurig persoon.
Een persoon die je niet aanspreekt en waar je een beetje de kriebels bij krijgt. Die persoon hoeft niets verkeerd te doen, maar iets voelt gewoon niet lekker, je krijgt kippenvel en wil als er al contact is dit contact zo kort mogelijk houden.
Maar wat gebeurt er als je niet bij een enkele persoon maar bij vele personen dat gevoel krijgt, dat alleen een haarkleur het gevoel al kan geven, of alleen het geslacht van de persoon die je meteen een onveilig gevoel bezorgd.
Ook dat is trauma.
Iedereen is wel eens bang, heeft weleens een moment van onveilig voelen. Heel normaal, daardoor herken je onveilige situaties en bereid je je voor en kan je je verweren tegen vervelende dingen.
Maar wat als dat systeem dat dient om jezelf te kunnen beschermen, beschadigd en getriggerd is doordat je al veel te veel vervelende dingen hebt meegemaakt. Je lichaam en je brein zien bijna alles aan voor triggers. Ook als je weet dat je niet bang hoeft te zijn, zorgen je brein en je lichaam dat die angst je overspoelt en je dit niet kan remmen. Je in plaats van leven eigenlijk aan het overleven bent omdat je stressniveau continu hoog is om die veiligheid maar te ervaren.
Dan is trauma meer dan een nare gebeurtenis.
Trauma kan alles in het dagelijks leven beheersen. En trauma/ptss is niet alleen voor soldaten, slachtoffers van vliegtuigrampen of kinderen die uit een verschrikkelijke thuissituatie in pleegzorg terecht komen. Trauma komt ook in liefdevolle gezinnen, door vervelende gebeurtenissen, maar ook door school en pesten. Een enkel trauma kan je goed meegeholpen worden. Maar wat als de wereld, de maatschappij of gewoon school zo onveilig aanvoelt dat een op zich klein voorval weer zorgt voor nieuwe breuken in het veilig voelen.
Trauma is ingewikkeld, niet te zien aan de buitenkant, vaak slecht aan te geven, want hoe kan je iets aangeven als je je niet veilig voelt. Er ontstaat gedrag dat vaak niet aan trauma gekoppeld wordt, hoe kan je nu bang zijn als je wel gewoon kan lachen. Hoe kan je nu bang zijn on in een school te zijn als je wel gewoon de school inloopt? Hoe kan je bang zijn terwijl er niets vervelends gebeurt? Hoe signaleer je trauma als je niets ziet, en zelf die angst niet ervaart?
Gelukkig is er steeds meer aandacht voor een trauma sensitieve aanpak, maar nog lang niet genoeg. Het eerste wat iedereen kan doen om te helpen is elke uiting van angst of onveilig gevoel serieus te nemen…
