Wat zit er achter het woord nee, wat zit er achter de zin; “ik doe het niet”?
Nee. Dat ga ik echt niet doen. Je denkt toch niet dat ik dat ga doen? Dat is stom, dat doe ik niet. Dat weiger ik.
Allemaal woorden, zinnen die je tot waanzin kunnen drijven. Keer op keer komt die blokkade die begint met nee. Opstandig gedrag. En bij druk volgt er dikwijls een meltdown. We kennen het gedrag van een peuter die de grenzen opzoekt. Zijn eigen weg wil bewandelen. Maar wat als het woordje nee blijft hangen. En niet even, maar op vele vlakken de gehele dag door. Zeggen deze woorden nog steeds ik wil het niet? Of speelt er meer mee. Want welk woord gebruik je als je hoofd overloopt door een vraag? Welk woord komt er in je op als je het niet meer weet? Welk woord komt er in je op als je niet wil falen? Juist in die situaties komt er een blokkade en volgt het woord nee.
Maar wat betekent het woord nee, als er een blokkade ontstaat. En wanneer is er meer aan de hand dan het woord nee? Het verschil kan heel subtiel zijn, maar wanneer je er echt op let vaak wel zichtbaar.
Wat gebeurt er nu eindelijk als het woordje nee klinkt? Wat zorgt voor de blokkade waardoor iets kleins uit kan lopen op een mega meltdown of zelfs shutdown.
Wanneer je een vraag stelt, dei voor een ander klein kan zijn, komen andere vragen naar boven. De simpele vraag, wil je deze vuilniszak even in de container gooien? Kan veel andere vragen oproepen;
Stinkt de zak? Is de zak zwaar of ligt? Wat als de zak scheurt? Wat als de zak buiten scheurt? Wat als de zak in het portiek scheurt? Wat als de container vol is? Wat als de container defect is? Wat als 1 van de buren net naar buiten komt? Wat als een buurman iets tegen me zegt? Wat als de buurman zelfs een vraag aan me stelt? Als ik niet antwoord, wat denkt de buurman dan? Wat als mijn handen vies worden? Wat als het koud is buiten? Wat als het warm is buiten? Wat als er ineens een auto aankomt? Wat als er een vreemde langsloopt? Wat als…….
En ja de meeste van deze vragen wuiven we vaak weg, maar wat als je dat niet kan? Dan is het woordje nee toch vele malen fijner. En dit gaat dan om een simpel taakje. Wat als je al overprikkeld bent en er komen zoveel vragen op je af? Wat als je overprikkeld ben en de verwachting is dat je iets wel kan? Wat als je niet alleen bent, maar in de klas zit en het lukt niet? Alles speelt mee. Alles wat maar enigszins voor een angstig gevoel kan zorgen wordt afgewimpeld met een nee. De hang naar de regie in handen hebben wordt steeds groter. En vaak zie je dan erg rigide gedrag ontstaan. Iets wat vaak aangezien wordt als iets negatiefs, terwijl je eigenlijk moet interpreteren dat je dus zelf te onduidelijk bent naar het kind toen. Vaak zie je dat gedrag heel erg op scholen ontstaan. Een kind wordt opstandig, wil in alles de regie houden, weigert schoolwerk. De oplossing, duidelijkheid, voorbereiden en begeleiden.
Bij mijn eigen kinderen zie ik het verschil tussen nee, dag ik heb er geen zin in en nee, ik blokkeer. Het is een stukje houding, spanning in het gezicht die het verraad. En door daar op te letten kan je dus zeggen, doe het maar gewoon of begeleid je je kind in het proces om het te kunnen. Want ook een nee met blokkade betekend niet dat je iets niet hoeft te doen. Bij een blokkade begeleid ik ze erdoorheen, als nee geen optie is krijg je 2 keuzes (en hiermee een stukje regie) doen we het op manier a of manier b. gaat dit zonder strijd, nee natuurlijk niet, het is een leerproces met vallen en opstaan. Maar door te blijven oefenen komen we er wel, en hoop ik dat ze later als ze de nee en blokkade voelen, een hap adem nemen zelf voorzichtig de stappen kunnen nemen om door de blokkade heen te breken.
